Leczenie oszczędzające raka endometrium – sposoby i wyzwania z uwzględnieniem oceny stopnia zaawansowania i zróżnicowania
Kamila Trepka, Piotr Bodzek, Anita Olejek
Rak trzonu macicy jest najczęstszą chorobą nowotworową narządu rodnego. Podstawę leczenia chirurgicznego stanowią usunięcie macicy z przydatkami obustronnie oraz limfadenektomia miednicza i okołoaortalna – w wybranych przypadkach. U pacjentek w wieku przedmenopauzalnym (w Polsce 5% przypadków dotyczy chorych przed 40. rokiem życia) możliwe jest rozważenie leczenia oszczędzającego. Celem niniejszego artykułu jest podsumowanie metod, wyników i sposobów kwalifikacji do terapii oszczędzającej z uwzględnieniem oceny stopnia zaawansowania i zróżnicowania choroby. Kwalifikacji do leczenia zachowawczego dokonuje się na podstawie wstępnej diagnostyki mającej na celu określenie stopnia zróżnicowania i próbnego stopnia zaawansowania raka. Stopień zróżnicowania powinno się określać na podstawie wyników badania wyskrobin z kanału szyjki i jamy macicy, które jest trafniejsze niż biopsja endometrium. Natomiast stopień zaawansowania, jeśli nie przeprowadzono operacji, można ocenić jedynie przypuszczalnie – najdokładniejszych informacji dostarcza rezonans magnetyczny. W praktyce klinicznej nie ma taniego i powtarzalnego modelu niechirurgicznego prognozowania stopnia zaawansowania raka endometrium. U chorych zakwalifikowanych do leczenia zachowawczego można zastosować – po wykluczeniu przeciwwskazań – doustnie gestageny, systemy wewnątrzmaciczne uwalniające lewonorgestrel lub wyciąć miejscową zmianę w histeroskopii. Pacjentki wymagają regularnych kontroli ze względu na ryzyko braku odpowiedzi na leczenie lub nawrotu. U młodych chorych po zakończeniu rozrodu możliwe jest też rozważenie operacji usunięcia macicy z jajowodami z pozostawieniem jajników. Istnieje możliwość leczenia zachowawczego raka endometrium, jednak tylko w ściśle wyselekcjonowanych przypadkach. Największym wyzwaniem pozostają określenie stopnia zaawansowania i zróżnicowania oraz monitorowanie odpowiedzi na leczenie.