Zróżnicowana zależność pomiędzy dwoma markerami hipoksji: HIF-1α i GLUT1 a klasycznymi czynnikami prognostycznymi w inwazyjnym raku piersi
Agnieszka Żyromska1,2, Hanna Andrusewicz3, Joanna Łysik3, Wojciech Jóźwicki3, Tomasz Wiśniewski1,2
Tło: Hipoksja w guzie nowotworowym stanowi niekorzystny czynnik prognostyczny, ogranicza jego promienioi chemiowrażliwość oraz promuje bardziej agresywny przebieg choroby. Przewidywanie rokowania i odpowiedzi na leczenie wymaga wiedzy o związku hipoksji z uznanymi czynnikami prognostycznymi. Celem badania było określenie zależności pomiędzy endogennymi markerami hipoksji w pierwotnym przewodowym raku piersi a klasycznymi czynnikami prognostycznymi, takimi jak stopień zaawansowania klinicznego oraz ekspresja receptorów ER, PR i HER2. Metody: Retrospektywna analiza immunohistochemiczna archiwizowanych bloczków tkanek pobranych od 153 kobiet, poddanych mastektomii i limfadenektomii pachowej, objęła ekspresję dwóch związanych z hipoksją białek: HIF-1α i GLUT1. Wyniki: Indeks wiązania GLUT1 (GLUT1 LI) wykazał korelację dodatnią z wielkością guza (R = 0,18, p = 0,026) i ekspresją HER2 (R = 0,25, p = 0,002) oraz ujemną z ekspresją ER (R = −0,19, p = 0,017) i PR (R = −0,17, p = 0,032). HIF-1α LI korelował wyłącznie z ekspresją ER (R = 0,16, p = 0,045). W analizie wieloczynnikowej wykazano zróżnicowaną zależność pomiędzy klasycznymi czynnikami prognostycznymi i testowanymi markerami hipoksji. GLUT1 LI korelował negatywnie z ekspresją ER i PR (odpowiednio p = 0,02 i p = 0,01) oraz pozytywnie z ekspresją HER2 (p = 0,04). Nie udowodniono korelacji pomiędzy HIF-1α LI a ekspresją PR czy HER2, natomiast wykazano jego dodatnią zależność z ekspresją ER (p = 0,02). Żaden marker hipoksji nie korelował ze stopniem zróżnicowania histologicznego nowotworu. Tylko jeden kliniczny czynnik – wielkość guza (T) – korelował z ekspresją badanych białek: dodatnio z GLUT1 (p = 0,049), a ujemnie z HIF-1α (p = 0,01). Wnioski: Ekspresja GLUT1 w raku piersi może stanowić dodatkowy czynnik prognostyczny, korelujący z niekorzystnym statusem receptora HER2 i receptorów hormonalnych oraz wskazywać na bardziej hipoksyczny, oporny na radioi chemioterapię, profil raka.