Cel pracy: Zgodnie z teorią społeczno-poznawczą Bandury wysoka ocena własnej skuteczności pozytywnie wpływa na motywację do działania i osiągnięcia jednostki. Wyróżnia się dwie postawy przyjmowane przez pacjentów po zdiagnozowaniu choroby nowotworowej. Postawa aktywna polega na podjęciu walki o zdrowie i życie oraz ogólnej mobilizacji, pasywna zaś przejawia się lękiem i ogólną rezygnacją. Celem pracy była ocena związku między przystosowaniem psychicznym do choroby nowotworowej a poziomem poczucia własnej skuteczności u kobiet po zabiegu histerektomii przeprowadzonym z powodów onkologicznych. Materiał i metody: Badaniami objęto 37 pacjentek z nowotworem narządu rodnego po zabiegu histerektomii. Wykorzystano ankietę własnej konstrukcji, Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności – GSES i Skalę Przystosowania Psychicznego do Choroby Nowotworowej – Mini-MAC. Analizowano zależność między wyborem strategii walki z chorobą a poziomem własnej skuteczności w zależności od zmiennych socjodemograficznych. W obliczeniach statystycznych wykorzystano porównania zaplanowane (analiza kontrastów), test ANOVA rang Kruskala–Wallisa, współczynnik korelacji r Pearsona i tau Kendalla. Jako poziom istotności przyjęto p ≤ 0,05. Wyniki: l) Kobiety po histerektomii wybierają konstruktywne strategie walki z chorobą. Są to strategie „duch walki” i „pozytywne przewartościowanie”. 2) Kobiety żyjące w związku częściej niż samotne wybierają strategię destrukcyjną „bezradność – beznadziejność”, a te o lepszym statusie materialnym – strategię konstruktywną „pozytywne przewartościowanie”. 3) Pacjentki cechujące się wyższym poziomem własnej skuteczności częściej stosują strategie „duch walki” i „pozytywne przewartościowanie”. 4) Poziom własnej skuteczności u kobiet żyjących w związku jest wyższy niż u samotnych. Wnioski: l) Poziom własnej skuteczności pacjentek po histerektomii jest wyższy od przeciętnej w polskiej populacji i najwyższy spośród dotychczas badanych grup klinicznych. 2) Wyższy poziom własnej skuteczności sprzyja wyborowi konstruktywnych strategii.

Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności – GSES, Skala Przystosowania Psychicznego do Choroby Nowotworowej – Mini-MAC, nowotwory, histerektomia