Leczenie chirurgiczne zaawansowanego raka szyjki macicy a wytrzewienie – przegląd literatury
Paweł Mach1,2, Kinga Krokowska2, Andrzej Stelmach3, Jerzy Siekiera4, Maria Szymankiewicz5, Beata Śpiewankiewicz6, Zbigniew Kojs7, Krzysztof Koper8, Łukasz Wicherek2,8

Technika zabiegu wytrzewienia znana jest od 60 lat. Jednak postęp, jaki dokonał się w rozwoju chirurgii rekonstrukcyjnej, stworzył nowe możliwości odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego i dróg moczowych. W efekcie ulepszania opieki przed- i pooperacyjnej oraz uściślenia wskazań do tego zabiegu poprawiły się wyniki leczenia zaawansowanych nowotworów złośliwych rozwijających się w miednicy. Śmiertelność okołooperacyjna zmniejszyła się obecnie z 28% opisywanych przez Brunschwiga do 3%. Liczba powikłań po tak rozległej operacji także znacznie się zmniejszyła. Dzisiaj powikłania nie są już czynnikiem wpływającym na podjęcie decyzji o kwalifikacji do wykonania tego zabiegu. Wykazano, że jakość życia chorych po wytrzewieniu w porównaniu z paliatywną chemioterapią jest gorsza tylko w pierwszych miesiącach po zabiegu, a z wieloletniej obserwacji wynika również, że od 9. miesiąca po operacji jakość życia jest nawet lepsza. Z wielu badań jednoznacznie wynika też, że całkowite przeżycie 5-letnie u pacjentek ze wznową raka szyjki macicy po radioterapii jest najdłuższe po leczeniu polegającym na wytrzewieniu, przy ściśle przestrzeganych wskazaniach do zabiegu, i pozwala w tej grupie chorych przekroczyć 50%. Ponieważ jest to operacja, która wieńczy niejako leczenie skojarzone, kwalifikacja do niego powinna uwzględniać wiele czynników związanych z dotychczasowym przebiegiem terapii oraz z biologią danego nowotworu i być podejmowana wyłącznie przez interdyscyplinarne zespoły, składające się co najmniej z radioterapeuty, ginekologa onkologa i onkologa klinicznego. Chirurgia w takim przypadku również ma charakter interdyscyplinarny, dlatego zabieg ten należy wykonywać jedynie w ośrodkach referencyjnych, w których doświadczenie chirurgiczne przenika pomiędzy ginekologami onkologami, urologami i chirurgami onkologami. Tylko ośrodki zatrudniające lekarzy o dużym doświadczeniu chirurgicznym mogą zapewnić bezpieczny przebieg zabiegu wytrzewienia.