LOGO
pl en

Poczucie koherencji a przystosowanie się do życia u kobiet po mastektomii

Krystyna Kurowska, Edyta Balas

Affiliacja i adres do korespondencji
CURR. GYNECOL. ONCOL. 2013, 11 (3), p. 191–201
DOI: 10.15557/CGO.2013.0017
Streszczenie

Wstęp: Rak gruczołu piersiowego stanowi problem medyczny i społeczny, wynikający między innymi z emocjonalnego znaczenia piersi kobiecych (atrybut kobiecości, symbol macierzyństwa) oraz ze strachu przed okaleczającym zabiegiem, jakim jest mastektomia. Czynnikiem wpływającym na umiejętność pokonywania trudnych sytuacji związanych z chorobą oraz na radzenie sobie ze stresem jest poczucie koherencji (sense of coherence, SOC), które pokazuje związek wsparcia ze zdrowiem. Wysokie poczucie koherencji daje wiarę w sens życia, jego uporządkowanie i przewidywalność, co sprawia, że dąży się do bycia zdrowym i do sprawnego funkcjonowania. Cel: Określenie związku między poziomem koherencji a przystosowaniem się do życia kobiet po mastektomii jako wyznacznika powrotu do optymalnego stanu zdrowia. Materiał i metody: Badaniem objęto 100 kobiet poddanych zabiegowi amputacji piersi metodą Maddena, leczonych w Centrum Onkologii w Bydgoszczy na Oddziale Klinicznym Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej. Poczucie koherencji oceniono za pomocą Kwestionariusza orientacji życiowej SOC-29 Antonovsky’ego, a przystosowanie się do choroby – przy użyciu skali AIS w adaptacji Juczyńskiego. Wyniki: U badanych kobiet stwierdzono średni poziom poczucia koherencji. Najlepsze wyniki dotyczyły poczucia zaradności/sterowalności i zrozumiałości, a najgorsze – sensowności. U pacjentek wykazano przeciętny poziom akceptacji choroby. Najwyższe wyniki dotyczące akceptacji choroby osiągnęły te kobiety, u których uzyskano wysoką ocenę w zakresie poczucia zaradności/sterowalności, zrozumiałości i sensowności. Wnioski: Określenie poziomu poczucia koherencji oraz stopnia przystosowania się do życia może posłużyć jako wykładnik w prognozowaniu opieki nad pacjentkami na różnych etapach choroby nowotworowej, ze szczególnym uwzględnieniem niezwykle istotnej sfery psychicznej. Umożliwi ono także kompensację tej sfery i pomoże w osiągnięciu optymalnego stanu zdrowia.

Słowa kluczowe
rak piersi, mastektomia, poczucie koherencji (SOC), akceptacja choroby, radzenie sobie z chorobą