Wstępna ocena przydatności dootrzewnowej perfuzyjnej chemioterapii w warunkach hipertermii (HIPEC) u chorych z nowotworowym rozsiewem wewnątrzotrzewnowym
Beata Śpiewankiewicz1, Beata Osuch1, Jerzy Kuśnierz1, Małgorzata Symonides2, Malwina Smorczewska3
Procedura HIPEC jest nową metodą leczenia w wybranych przypadkach nowotworów złośliwych narządu rodnego kobiety, stosowaną w populacji pacjentek z rozsiewem śródotrzewnowym. Procedura ta stanowi integralną część postępowania chirurgicznego, bowiem wykonuje się ją jednoczasowo z zabiegiem radykalnej resekcji guza bądź cytoredukcji. Warunkiem przeprowadzenia procedury HIPEC jest usunięcie makroskopowych ognisk nowotworu o średnicy powyżej 5 mm. Zapewnia ono możliwość penetracji cytostatyków do otrzewnej i niszczenie przetrwałych komórek nowotworowych. Przedstawiono wstępną ocenę przydatności operacji cytoredukcyjnej połączonej z dootrzewnową chemioterapią perfuzyjną w warunkach hipertermii u 18 chorych na zaawansowanego raka jajnika, międzybłoniaka otrzewnej i rozsianego mięsaka macicy. W badanym materiale tylko w dwóch przypadkach operacja poprzedzająca HIPEC polegała na uwolnieniu zrostów i wycięciu pojedynczych wszczepów śródotrzewnowych o średnicy do 1 cm. U pozostałych pacjentek wykonano cytoredukcję o rozległym zakresie. Procedurę HIPEC u wszystkich pacjentek przeprowadzono metodą zamkniętą, po zakończonej operacji cytoredukcyjnej. Stosowane chemioterapeutyki to cisplatyna w dawce 75 mg/m2 oraz adriamycyna w dawce 30 mg/m2, które w zależności od rozpoznania podawane były jako monoterapia lub chemioterapia dwulekowa. W przebiegu pooperacyjnym dominującym powikłaniem, występującym u ponad 83% pacjentek, były nudności oraz wymioty o różnym stopniu nasilenia. Do chwili obecnej procedura HIPEC nie znalazła stałego miejsca w leczeniu raka jajnika, zarówno ze względu na konieczność wyposażenia w odpowiedni sprzęt i jednorazowe zestawy drenów, jak i, przede wszystkim, brak jednoznacznie sprecyzowanego, optymalnego dla pacjentki, terminu jej wykonania. Nie rozstrzygnięto, czy ten optymalny moment to zakończenie pierwszej linii chemioterapii adiuwantowej lub neoadiuwantowej czy też nawrót choroby po kolejnym rzucie leczenia. Warunkiem niezbędnym wdrożenia dootrzewnowej chemioterapii w hipertermii jest maksymalna cytoredukcja masy nowotworu. Na podstawie wstępnych doświadczeń można stwierdzić, że procedura HIPEC jest cennym uzupełnieniem uznanych w onkologii metod postępowania, pod warunkiem właściwej, wielodyscyplinarnej kwalifikacji do zabiegu.