LOGO
pl en

Rak surowiczy śluzówki trzonu macicy – trudności w postępowaniu diagnostyczno-leczniczym

Adam Cieminski, Janusz Emerich

Affiliacja i adres do korespondencji
CURR. GYNECOL. ONCOL. 2012, 10 (2), p. 157-164
Streszczenie

Rak błony śluzowej macicy brodawkowaty typu surowiczego (UPSC) to bardzo złośliwy nowotwór związany z poważnym rokowaniem. Stanowi on mniej niż 10% wszystkich przypadków raka endometrium. Średni wiek zachorowania wynosi 68 lat. Obrazem morfologicznym przypomina niskozróżnicowanego surowiczego raka jajnika. Charakteryzuje się znaczną inwazją naczyń krwionośnych i limfatycznych oraz szybkim rozsiewem śródotrzewnowym. Obecnie za zmianę prekursorową raka błony śluzowej trzonu macicy typu surowiczego uznaje się dysplazję gruczołową endometrium. U podstaw jego patogenezy leży mutacja genu supresorowego TP53 i nadekspresja receptora 2. ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu (HER-2/neu). UPSC różni się morfologicznie, genetycznie i klinicznie od raka endometrioidalnego. Diagnozowany jest częściej u szczupłych, starszych kobiet bez związku z czynnikami hormonalnymi. Typ surowiczy, w przeciwieństwie do raka endometrioidalnego (EEC), powstającego najczęściej w przebiegu rozrostu atypowego, rozwija się głównie w obrębie endometrium atroficznego, cechuje się wysokim stopniem złośliwości (G3) i agresywnym przebiegiem klinicznym. Szybko powstają przerzuty w jamie brzusznej i węzłach chłonnych, a wznowy mają charakter odległy i wieloogniskowy. Każdy stopień raka endometrium z komponentą raka surowiczego powinien być leczony jak rak surowiczy jajnika. Właściwie przeprowadzony staging obejmuje: wycięcie macicy z przydatkami, resekcję węzłów chłonnych miedniczych i okołoaortalnych, usunięcie sieci większej oraz ocenę otrzewnej jak w raku jajnika. W leczeniu uzupełniającym stosuje się chemioterapię opartą na schemacie platyna + taksan ± radioterapia. Wysoki odsetek ognisk o utkaniu surowiczym poza macicą we wczesnych stopniach zaawansowania wymusza również agresywne, skojarzone podejście terapeutyczne. Dotychczasowe niekorzystne wyniki leczenia raka surowiczego endometrium wskazują na konieczność poszukiwania nowych metod terapeutycznych opartych głównie na terapii celowanej.

Słowa kluczowe
surowiczy brodawkowaty rak endometrium, dysplazja gruczołowa endometrium, patogeneza, leczenie chirurgiczne, chemioterapia