Leczenie chirurgiczne w zaawansowanym raku jajnika
Łukasz Wicherek1, Tomasz Rajs1, Krzysztof Koper1, Aleksandra Mazur1, Mariola Maślińska1, Marcin Opławski1, Nsonsa Mbamu1, Michał Leśniak1, Zbigniew Kojs2
Standardem w leczeniu raka jajnika jest leczenie systemowe, którego stałe elementy to leczenie chirurgiczne i chemioterapia oraz, w pewnych przypadkach, radioterapia. Zakres leczenia chirurgicznego oraz jego stosunek do chemioterapii podlegał w ostatnich latach pewnym zmianom. Z jednej strony zastosowanie taksanów i pochodnych platyny sprawiło, że wzrosło znaczenie chemioterapii, z drugiej postęp w chirurgii pozwolił przekroczyć nieosiągalne wcześniej granice. Już w latach 70. ubiegłego stulecia zasugerowano istnienie związku pomiędzy radykalnością leczenia chirurgicznego a wydłużeniem całkowitego przeżycia i wydłużeniem okresu wolnego od wznowy. Obecnie po opublikowaniu wyniku szeregu randomizowanych badań stwierdzono bezpośrednią zależność pomiędzy całkowitą cytoredukcją przeprowadzoną podczas pierwotnej operacji a wydłużeniem całkowitego przeżycia i wydłużeniem okresu wolnego od wznowy. Wydaje się, iż nieresekcyjność zależy głównie od doświadczenia chirurga i stopnia zajęcia naczyń krezkowych górnych oraz wnęki wątroby. Badania obrazowe nie znajdują zastosowania w określeniu resekcyjności zmian. Podobnie na podstawie wyników badań obrazowych nie powinno się kwalifikować chorych do usunięcia węzłów chłonnych. Systemowe usunięcie węzłów chłonnych miednicznych i okołoaortalnych to stały element chirurgicznego leczenia raka jajnika: 1) we wczesnych przypadkach raka jajnika – jako element określania stadium zaawansowania; 2) w przypadku klinicznie dodatnich węzłów – jako element cytoredukcji; 3) u chorych, u których wykonano całkowitą cytoredukcję – jako czynnik poprawiający rokowanie.