Pierwotny rak płaskonabłonkowy gruczołu Bartholina. Raport o trzech przypadkach
Barbara Kozakiewicz
Gruczoł przedsionkowy większy został po raz pierwszy opisany przez duńskiego anatoma Bartholina w 1675 roku; raka tego narządu jako pierwszy 190 lat później opisał J.M. Klob. Dotąd w piśmiennictwie przedstawiono około 300 przypadków zachorowań na raka płaskonabłonkowego gruczołu Bartholina (GB). Zachorowania te stanowią około 0,03% wszystkich nowotworów złośliwych narządu rodnego. W okresie 28 lat w Centrum Onkologii w Warszawie leczono 3 pacjentki z rakiem płaskonabłonkowym GB. Wszystkie były obserwowane od 12 do 24 miesięcy i leczone przeciwzapalnie w miejscu zamieszkania. Zmiany te nie reagowały na leczenie, ale też nie sprawiały dolegliwości bólowych. Pacjentki odczuwały jedynie dyskomfort w ich okolicy. W chwili zgłoszenia stwierdzone zostały czterocentymetrowe i większe guzy, które naciekały głęboko tkanki sąsiednie bez owrzodzeń skóry. U jednej chorej była obecna przetoka odbytniczo-pochwowa. Wszystkie chore leczono wyłącznie chirurgicznie. Radykalne wycięcie sromu wraz z obustronnymi węzłami pachwinowymi i miedniczymi wykonano u 2 pacjentek. Jedna, z powodów internistycznych i braku zgody na radioterapię, miała wykonane miejscowe wycięcie sromu bez węzłów chłonnych. Okres przeżycia bez wznowy wyniósł u tej chorej 30 miesięcy, gwałtowny nawrót choroby nastąpił w ostatnich 6 miesiącach życia. U jednej pacjentki, po trzykrotnym usunięciu wznów, okres przeżycia wyniósł 11 lat, inna bez stwierdzanej wznowy zmarła w trzecim roku obserwacji z powodów kardiologicznych.