Fibrynoliza i inhibitory krzepnięcia u chorych z subkliniczną niewydolnością nerek leczonych radiochemioterapią z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy
Paweł Derlatka1, Małgorzata Benke2, Mariusz Bidziński1
Wstęp: Radioterapia i chemioterapia zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia zmian zakrzepowo-zatorowych. Aktywacja krzepnięcia i zahamowanie fibrynolizy może prowadzić do powstania zakrzepów w mikrokrążeniu wielu narządów, upośledzając ich czynność. Pojawienie się osoczowych białek układu krzepnięcia w moczu świadczy o nieprawidłowej czynności nerek. Cele pracy: 1) Ocena zmian stężeń inhibitorów krzepnięcia i zmian w aktywności fibrynolitycznej osocza u chorych z niewydolnością nerek leczonych z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy. 2) Wypracowanie metod poprawiających funkcję nerek w tej grupie chorych. Materiał i metoda: Badanie miało charakter prospektywny, randomizowany. Obejmowało chore z rozpoznanym rakiem szyjki macicy w stopniu IIB-IIIB wg FIGO, u których stwierdzono subkliniczną niewydolność nerek. Leczenie zakładało podanie dawki 46-65 Gy techniką box i cisplatyny w dawce 40 mg/m2 co 7 dni u chorych z prawidłowymi wartościami kreatyniny we krwi. Czynność nerek oceniano za pomocą scyntygrafii dynamicznej, oznaczając filtrację kłębkową (GFR). W osoczowym układzie hemostazy oznaczano stężenia D-dimerów, PAP, PAI-1, tPA, FDP, białka C. Jednocześnie wymienione parametry zostały oznaczone w moczu. Do badania zakwalifikowano chore z GFR poniżej dolnej granicy normy dla wieku uznanej za 100%. Połowa pacjentek napromieniana była bez profilaktyki przeciwzakrzepowej (grupa 1.). Pozostała część otrzymywała standardową, profilaktyczną dawkę nadroparyny – 2850 j.m. aXa/0,3 ml. Wyniki: Stwierdzono spadki GRF w grupie kontrolnej i grupie badanej nieotrzymującej nadroparyny. W grupie badanej otrzymującej nadroparynę zaobserwowano wzrost GRF. Stwierdzono znamienne różnice między zmianami w grupie kontrolnej i badanej otrzymującej nadroparynę oraz między grupą badaną bez nadroparyny i grupą badaną otrzymującą nadroparynę (p=0,0001). Badania układu hemostazy wykazały aktywację fibrynolizy u chorych otrzymujących nadroparynę oraz dalsze jej blokowanie w grupie bez nadroparyny. Analogiczne zmiany wykazano w moczu. Wnioski: Jedną z przyczyn subklinicznej niewydolności nerek u chorych na zaawansowanego raka szyjki macicy może być zahamowanie fibrynolizy. Niewydolność pogłębia się po zakończeniu radiochemioterapii. Nasilają się niekorzystne zmiany w układzie hemostazy. Zastosowanie heparyn drobnocząsteczkowych powoduje aktywację fibrynolizy, „odblokowanie kłębków nerkowych” i poprawę filtracji.