Efekt hemostatyczny napromieniania wysokimi frakcjami w zaawansowanym raku szyjki macicy
Ryszard Krynicki, Bogusław Lindner, Joanna Jońska-Gmyrek, Jagna Stanaszek, Mariusz Bidziński
Wstęp: Pierwszymi objawami zaawansowanego raka szyjki macicy są krwawienia. Obfite krwawienia wymagają niekiedy embolizacji tętnic biodrowych lub podwiązania tychże naczyń. Jednak w przypadkach masywnych nacieków w przymaciczach zabieg chirurgiczny może być niewykonalny. Alternatywną metodą leczenia pozostaje paliatywne napromienianie. Celem pracy była ocena bezpośredniego efektu hemostatycznego napromieniania wysokimi frakcjami w skróconym czasie leczenia oraz odczynów popromiennych u pacjentek poddanych takiemu frakcjonowaniu. Materiał i metoda: Analizie poddano 42 chore napromienianie na obszar miednicy mniejszej w dawkach frakcyjnych 4 Gy w 5 frakcjach, do dawki całkowitej 20 Gy, w Klinice Nowotworów Narządów Płciowych Kobiecych Centrum Onkologii w Warszawie. Średni wiek pacjentek wynosił 61 lat (przedział 35-86 lat). Wszystkie chore były w IIIB i IV stopniu klinicznego zaawansowania wg FIGO. Nefrostomię z powodu wodonercza wykonano u 5 kobiet, a 12 z powodu niskich wartości hemoglobiny przetoczono przed napromienianiem od 1 do 6 jednostek krwi. Oceniano także wczesne i późne odczyny popromienne. Wyniki: Bezpośredni efekt hemostatyczny uzyskano u 34 (81%) chorych; po pierwszym etapie napromieniania – u 26 (62%) pacjentek, a u pozostałych 8 (19%) pacjentek po II etapie napromieniania. Stwierdzono statystyczną zależność (x2=12,7869; p=0,031) między poziomem hemoglobiny przed leczeniem a efektem hemostatycznym. Wnioski: 1. Dobry efekt hemostatyczny u chorych krwawiących z powodu zaawansowanego raka szyjki macicy można uzyskać poprzez napromienianie wysokimi frakcjami w skróconym czasie leczenia. 2. U pacjentek z lepszymi parametrami hemoglobiny ten efekt można uzyskać już po I etapie napromieniania. 3. Frakcjonowanie 5x4 Gy jest dobrze tolerowane przez chore. Nie stwierdzono wczesnych i późnych ciężkich powikłań popromiennych.