Wstęp: Rak pierwotny jajowodu należy do najrzadziej występujących złośliwych nowotworów narządu rodnego. Prawidłowa diagnoza przedoperacyjna również stawiana jest rzadko. Objawy kliniczne oraz wyniki badań dodatkowych nie wskazują jednoznacznie na jego rozwój. Stąd rozpoznawany jest dopiero śródoperacyjnie, a ostatecznie w badaniu histopatologicznym. Cel pracy: Określenie częstości występowania tego nowotworu i średniej wieku oraz porównanie ich z danymi literaturowymi a także analiza niektórych informacji z wywiadu i badań: ginekologicznego i dodatkowych, a następnie zestawienie ich z wynikami badania histopatologicznego w celu poszukiwania optymalnej diagnostyki. Materiał i metody: Analizie poddano 10 przypadków raka pierwotnego jajowodu operowanych w Oddziale Klinicznym Położnictwa i Ginekologii Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach w latach 1999-2004. Uwzględniono wiek, część danych klinicznych oraz typ histologiczny i stopień jego zróżnicowania. Porównano zgodność rozpoznania przedoperacyjnego i występujące zmiany w narządzie rodnym z wynikami badania histopatologicznego oraz korelację pomiędzy stopniami zaawansowania klinicznego i histologicznego. Wyniki: Średni wiek pacjentek wynosił 63 lata. Dane kliniczne sugerowały rozwój raka u jednej pacjentki. Także właściwe rozpoznanie przed operacją ustalono w jednym przypadku. U wszystkich kobiet występowały dolegliwości bólowe. Nie wykazano dodatniej korelacji pomiędzy stopniami zróżnicowania histologicznego i zaawansowania klinicznego. Wnioski: Nadal brakuje pewnych metod w diagnostyce raka pierwotnego jajowodu. Dlatego należy zwracać baczniejszą uwagę na wywiad z uwzględnieniem objawów bólowych i ich charakteru. Przypadki podejrzane należy weryfikować badaniem histopatologicznym, ze szczególnym uwzględnieniem badania śródoperacyjnego. Postuluje się utworzenie Centralnego Rejestru Raka Pierwotnego Jajowodu w celu pozyskiwania danych epidemiologicznych oraz dalszego poszukiwania skutecznych metod w diagnostyce przedoperacyjnej. Na podstawie większej grupy przypadków pozwoli to wypracować standardy w postępowaniu diagnostycznym.

rak pierwotny jajowodu, objawy bólowe, badanie śródoperacyjne histopatologiczne, wskazówki diagnostyczne, Centralny Rejestr Raka Pierwotnego Jajowodu