Ocena tolerancji leczenia napromienianiem chorych na raka szyjki macicy w II i III stopniu zaawansowania klinicznego według FIGO w zależności od metody brachyterapii i rodzaju zastosowanego pierwiastka radioaktywnego
Dariusz Kieszko1, Maria Mazurkiewicz2
Wstęp: Niekorzystnym zjawiskiem towarzyszącym radioterapii raka szyjki macicy są odczyny popromienne, zwłaszcza pęcherza moczowego i jelita grubego. Cel pracy: Celem pracy była ocena częstości występowania i stopnia nasilenia odczynów popromiennych wczesnych i późnych w zależności od rodzaju pierwiastka promieniotwórczego i metody brachyterapii zastosowanej w radykalnym napromienianiu raka szyjki macicy. Materiał i metoda: Analizą retrospektywną objęto 314 kobiet leczonych napromienianiem z powodu raka szyjki macicy w II i III stopniu zaawansowania klinicznego wg FIGO w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej. Wyodrębniono dwie grupy chorych. Grupa I – liczyła 148 kobiet leczonych w latach 1990–1992, u których brachyterapię przeprowadzono za pomocą ręcznego afterloadingu, stosując rad lub rad i cez jako źródło promieniowania. Grupa II – liczyła 166 kobiet leczonych w latach 1994–1996, u których stosowano automatyczny afterloading z użyciem cezu. Wyniki: Odsetek stwierdzonych odczynów wczesnych ze strony pęcherza moczowego i odbytnicy w obu grupach chorych był zbliżony i wynosił: 43,92% w grupie I i 45,78% w grupie II. Obserwowana różnica nie była istotna statystycznie (p=0,82). Okazało się, że odczyn wczesny w obu porównywanych grupach pacjentów istotnie częściej dotyczył odbytnicy aniżeli pęcherza moczowego (p<0,0001). Stwierdzono istotnie częstsze występowanie odczynów późnych wśród kobiet z grupy I. Późny odczyn popromienny odnotowano u 34,46% chorych grupy I i zaledwie u 16,27% chorych grupy II. Obserwowana różnica była wysoce istotna statystycznie (p=0,00033). Podsumowanie: Metoda automatycznego afterloadingu z użyciem cezu w brachyterapii jest metodą bezpieczniejszą i obciążoną mniejszym ryzykiem wystąpienia odczynów późnych niż metodą ręcznego afterloadingu z użyciem radu.